Kiedy dieta bogata w błonnik nie działa, a zaparcia nie ustępują może to oznaczać, że mamy do czynienia z zaparciami spastycznymi.
Tak jak już napisałam w poprzednim artykule, wyróżniamy dwie grupy zaparć: atoniczne i nawykowe oraz spastyczne, każda z tych dwóch grup wymaga zastosowania odmiennej diety. W poniższym artykule znajdą Państwo informacje dotyczące zaparć spastycznych.
Zaparcia spastyczne, występują rzadziej niż zaparcia czynnościowe. Mówimy o nich wtedy, kiedy dochodzi do długotrwałego zatrzymania stolca spowodowanego nadmiernym skurczem mięśni w ścianach jelita. Masy kałowe nie mogą się przemieszczać, dochodzi do nadmiernego wchłaniania wody, co w rezultacie powoduje, że stają się one zbite i twarde. Często obserwuje się występowanie bólu brzucha oraz wzdęć. Oddawanie stolca wiąże się z koniecznością nadmiernego parcia oraz towarzyszącym bólem i ma on postać suchych grudek. Nierzadko udaje się wydalić małe grudki kału, lecz nie przynosi to ulgi. Wizyty w toalecie odbywają się rzadziej niż dwa razy w tygodniu.
Zaparcia spastyczne występują:
- w IBS (zespół jelita wrażliwego)
- w przebiegu stanu zapalnego okrężnicy
- w depresji i stanach lękowych
Postępowanie w leczeniu zaparć spastycznych polega na:
- wyeliminowanie błonnika nierozpuszczalnego z diety, aby nie dopuścić do dodatkowego mechanicznego podrażnienie jelita
- ograniczenie pokarmów tłustych, smażonych, ostro przyprawionych oraz powodujących wzdęcia
Dieta
Codzienna dieta powinna być dietą łatwo strawną, tzn. pozbawioną produktów zalegających w przewodzie pokarmowym, powodujących dodatkowe dolegliwości jak ból, uczucie pełności czy wzdęcia. Z jadłospisu powinny zostać wykluczone produkty zawierające dużą ilość błonnika nierozpuszczalnego, aby nie dochodziło do dodatkowego drażnienia zaciśniętych już jelit. Nie należy jednak całkowicie z niego rezygnować, a zastąpić go błonnikiem rozpuszczalnym, który znajdziemy w dojrzałych owocach i młodych warzywach. Należy tu wspomnieć, że produkty te powinny być gotowane, rozdrobnione, przecierane, w postaci musów lub surowe drobno tarte (zależnie od tolerancji pacjenta).
Produkty zalecane w diecie:
- produkty zbożowe: pieczywo jasne, pszenne, czerstwe, wafle ryżowe, biszkopty, pieczywo pszenno-żytnie oraz graham (zależy od tolerancji pacjenta), kasza bulgur, kuskus, manna, jęczmienna, jaglana
- warzywa niezapierające, gotowane, lub puree: ziemniaki, marchew, pietruszka, patisony, seler, dynia, kabaczki, buraki, szpinak, szparagi, młode, soczyste, surowe - drobno tarte surówki np. z marchewki i selera, pomidory bez skóry, cykoria, zielona sałata, soki warzywne
- owoce niezapierające, dojrzałe, soczyste bez skórki i pestek, w postaci przecierów: mango, brzoskwinie, morele, maliny, cytrusy, melony, winogrona (bez pestek, w postaci przecierów), jabłka pieczone lub gotowane, śliwki suszone namoczone i przetarte, soki owocowe
- mięso: indyk, kurczak, królik, chuda cielęcina, młoda wołowina
- ryby: dorsz, sandacz, pstrąg, szczupak, młody karp, sola, morszczuk, karmazyn, mintaj
- nabiał: kefir, zsiadłe mleko, jogurt naturalny
- tłuszcze: masło, margaryna miękka (estryfikowana), oliwa z oliwek, olej rzepakowy, słonecznikowy, sojowy, olej lniany
Dobre rezultaty, tak jak w przypadku zaparć czynnościowych, obserwuje się po wypiciu na czczo: namoczonych poprzedniego wieczoru w szklance wody suszonych śliwek, szklanki wody z dwoma łyżkami miodu, łyżki oliwy z oliwek lub oleju rzepakowego bądź zjedzenie na czczo łyżeczki masła. Codzienną dietę należy wzbogacić o fermentowane przetwory mleczne, które dzięki zawartości probiotyków pomagają regulować pracę jelit.
Produktami, których należy unikać są: pieczywo pełnoziarniste, grube kasze, banany, ryż biały, skrobia ziemniaczana, prawdziwa kawa, mocna herbata, napar z czarnych suszonych jagód, kakao, czekolada, czerwone wino, ale również warzywa kapustne oraz strączkowe, które powodują wzdęcia.
Przykład jadłospisu jakościowego:
Przed śniadaniem szklanka wody z dwoma łyżkami miodu.
Śniadanie:
Kanapka z chleba pszennego z masłem, liściem sałaty, szynką z indyka. Pomidor bez skóry pokrojony w plastry ze świeżą bazylią i łyżką oliwy z oliwek. Słaba kawa lub herbata.
II śniadanie:
Koktajl z suszonych śliwek na bazie kefiru, z dodatkiem świeżo mielonego siemienia lnianego oraz mieszanką przypraw (mielone goździki, kardamon, cynamon).
Obiad:
Zupa krem z dyni z kleksem z jogurtu naturalnego i ziołowymi grzankami pszennymi. Pulpety drobiowe w jarzynkach. Ziemniaki gotowane. Kompot z jabłek, woda średniozmineralizowana.
Podwieczorek:
Jogurt naturalny z musem owocowym z mango.
Kolacja:
Kanapka z chleba graham z masłem, pasta z twarożku z jajkiem. Herbata zielona.
Drodzy, powyższy stworzony przeze mnie jadłospis dedykowany jest osobom bez dodatkowych chorób, a jeżeli takie występują, zapraszam do kontaktu. Pamiętajmy też, iż na każdego pacjenta mogą działać różne produkty w różnych ilościach, natomiast jeżeli powyższe standardowe zalecenia nie zadziałają, również zapraszam do kontaktu.